Građanska inicijativa 21. maj ocijenila je da je donošenjem prvog i, kako navode, najkvalitetnijeg Zakona o nevladinim organizacijama iz 1999. godine u Crnoj Gori stvoren temelj za slobodan i nesmetan razvoj civilnog društva.

Kako ističu, taj zakon je omogućio formiranje brojnih udruženja i fondacija, što je doprinijelo razvoju respektabilnog nevladinog sektora. Uz podršku međunarodnih organizacija, stranih fondacija i zapadnih ambasada, crnogorske NVO su u kratkom roku izgradile „najuticajniji civilni sektor u regionu“.

„To se ogledalo u stručnom aktivizmu, argumentovanoj kritici vlasti i posvećenosti pitanjima od javnog interesa. Nerijetko su nevladine organizacije tokom vladavine DPS-a imale uticaj na zakonodavnu politiku i poboljšanje javnih politika“, saopštila je inicijativa.

Međutim, kako dodaju, dio NVO sektora bio je i neformalni saveznik pojedinih opozicionih partija koje su došle na vlast nakon smjene DPS-a 2020. godine.

„Nedugo nakon toga postalo je očigledno da su post-avgustovske vlasti nastavile sa najgorim praksama prethodnog režima. Danas su na vlasti partije, poput Demokrata i niza Vučićevih stranačkih postaja, ili URE dok je bila dio vlasti, koje su protivnici progresivnih i najznačajnijih nevladinih organizacija“, ocjenjuje se u saopštenju.

Građanska inicijativa 21. maj smatra da je konstruktivna uloga civilnog društva danas obesmišljena i marginalizovana, te da su zato potrebne promjene u djelovanju.

„Referentne nevladine organizacije treba da modifikuju svoje djelovanje. Civilno društvo posvećeno opštem dobru, evropeizaciji i humanizaciji društva mora postati dio političke akcije usmjerene prema što bržoj smjeni sadašnje vlasti. Sve drugo je gubljenje vremena i uzaludno trošenje energije“, poručuje se u saopštenju.