BJELORUSI U CRNOJ GORI IZLOŽENI VISOKOM RIZIKU OD PROGONA

Prisustvovao sam i podržao protest  bjeloruske zajednice u Crnoj Gori koji je danas održan u Podgorici, na Trgu nezavisnosti, zbog donošenja ukaza 278 koji je direktno usmjeren protiv svih onih koji su protivnici režima predsjednika Aleksandra Lukašenka a bili su prinuđeni, nakon izbora 2020, pobjeći iz zemlje i spas potražiti u egzilu.

Usvojene mjere diskriminišu sve državljane i državljanke Bjelorusije koji privremeno ili stalno borave u inostranstvu i predstavljaju otvoreni prestanak važenja Bečke konvencije o konzularnim odnosima iz 1963. godine.

Ovim ukazom uskraćuju se dalji konzularni poslovi u inostranstvu, pa svi državljani i državljanke Bjelorusije kojima ističe pasoš ili trebaju obaviti neke druge administrativne poslove prinuđeni su da se vrate u svoju zemlju. Mnogi od njih su i javno deklarisani protivnici režima u Minsku pa povratak u Bjelorusiju po novi pasoš ili neku administrativnu ovjeru predstvalja rizik od političkog  krivičnopravnog progona.

Apelujem na vlasti Crne Gore da, poput Savezne Republike Njemačke, uvaže okolnosti u kojima se nalaze osobe iz Bjelorusije i prihvate pasoše sa isteklim rokom kao i da ne zahtijevaju apostil ovjeru, koja se ne traži ni od državljana Ukrajine i Rusije koji borave u Crnoj Gori.

Pozivam Vladu Crne Gore da koliko je god moguće ublaži štetne posljedice ove odluke kao i da se konsultuje sa partnerskim zemljama, Ujedinjenim nacijama (UN) i ljudskopravaškim organizacijama, poput Bjeloruskog helsinškog komiteta – https://belhelcom.org/en

Stručnjaci UN-a su ocijenili da predsjednički ukaz – kojim se konzulatima naređuje da prestanu obnavljati ili produžavati pasoše i obavljati druge konzularne poslove – nepovoljno utiče na stotine hiljada Bjelorusa u svijetu i da predstavlja “namjernu politiku kažnjavanja aktivista za ljudskih prava, novinara i opozicionara zbog njihove percipirane politike nelojalnosti“ Lukašenku.

Aleksandar Saša Zeković, samostalni odbornik u Skupštini Glavnog grada Podgorice i član nestranačke Građanske inicijative “21. maj”